Erfbelasting

De erfbelasting is de Vlaamse belasting op nalatenschappen. De erfbelasting wordt berekend op de waarde van de roerende en onroerende goederen die de overledene nalaat. Om de waarde van de nalatenschap te bepalen, moeten de erfgenamen een aangifte van nalatenschap indienen bij de Vlaamse belastingdienst.

Sinds 1 september 2018 is de erfbelasting gewijzigd. Op de website van de Vlaamse Belastingdienst vindt u een overzicht van de belangrijkste wijzigingen.

Rijksinwoner

De erflater moet een rijksinwoner van België zijn. Zijn werkelijke woonplaats is een Belgische gemeente, ook al is zijn wettelijke domicilie op het moment van overlijden in een ander land en heeft hij een andere nationaliteit.

Als de overledene een rijksinwoner van België is:

• moeten alle nagelaten goederen worden aangegeven
• en worden op die goederen erfbelasting geheven.

Als de overledene geen rijksinwoner van België is:

• moet er enkel aangifte worden gedaan van eventuele onroerende goederen in België
• en wordt deze goederen belast met het recht van overgang bij overlijden.
  Deze beslasting is verschuldigd bij het overlijden van een persoon die zijn fiscale woonplaats niet in België heeft, maar wel in Vlaanderen gelegen onroerende goederen bezat.

Fiscale woonplaats

De fiscale woonplaats is de gemeente waar de burger zijn belastingen aangeeft:

• Als de laatste fiscale woonplaats van de overledene in het Vlaamse Gewest ligt, dan is de Vlaamse erfbelasting van toepassing.
• Als de overleden rijksinwoner zijn laatste fiscale woonplaats in Brussel of Wallonië had, dan zijn de Brusselse of Waalse successierechten van toepassing.
• Woonde de overledene tijdens de laatste vijf levensjaren op meer dan één plaats in België? Dan telt het gewest waar de overledene het langst woonde in die vijf jaar.

Indienen van de aangifte

Voor iedere overledene (ongeacht de leeftijd) moet er een aangifte ingediend worden. De erfgenamen moeten de aangifte indienen bij Vlaamse Belastingdienst:

• U kunt de aangifte zelf doen met het formulier 'Aangifte van nalatenschap na overlijden'. Meer uitleg over het indienen van de aangifte vindt u in de toelichting bij het aangifteformulier (pdf).
• U kunt voor het indienen van de aangifte ook een beroep doen op een notaris.

U kunt de aangifte indienen

• via het contactformulier
• per post bij de Vlaamse belastingdienst in Aalst.

U moet alle 28 pagina's versturen naar de Vlaamse belastingdienst, ook al zijn die niet allemaal ingevuld. Het aangifteformulier voor rijksinwoners is hetzelfde als voor niet-rijksinwoners van België.

Wat vermeldt u in de aangifte?

In de aangifte moet de waarde van de onroerende en roerende goederen in het bezit van de overledene (het actief) worden opgenomen. Van het actief mogen de begrafeniskosten en eventuele schulden van de overledene worden afgetrokken.

Wanneer moet u de aangifte indienen?

U moet de aangifte doen binnen een termijn van:

• 4 maanden als het overlijden plaatsheeft in België
• 5 maanden als het overlijden plaatsheeft in een land behorende tot de EER
• 6 maanden als het overlijden plaatsheeft buiten de EER.

Voor de berekening van de termijn geldt de datum van overlijden als begindatum en de datum van ontvangst door de Vlaamse Belastingdienst als einddatum.

Als de aangifte niet tijdig wordt ingediend, loopt iedere erfgenaam een verhoging van de belasting op.

Welke datum geldt als datum van indiening aangifte?

Als u de aangifte indient via de post geldt de datum van ontvangst door Vlabel als datum van indiening.
Als u de aangifte aangetekend verstuurt, geldt de poststempel als datum van indiening.

Aanslagbiljet

Als de te betalen erfbelasting is berekend, verstuurt de Vlaamse Belastingdienst een aanslagbiljet naar de belastingplichtige(n).

Ook als er geen erfbelasting moet worden betaald, krijgt u als belastingplichtige een aanslagbiljet. Dan staat er als bedrag 0 vermeld. U hoeft dan niets te betalen.

De erfbelasting wordt berekend op de waarde van alle roerende en onroerende goederen (in binnen- en buitenland) waarvan de overledene op de datum van overlijden eigenaar was (de nalatenschap), verminderd met de kosten van de begrafenis en andere eventuele schulden van de overledene.

Hoeveel procent erfbelasting u moet betalen, hangt af van:

• de graad van uw verwantschap met de overledene
• en de omvang van de nalatenschap.

Berekening tarieven

De erfbelasting wordt berekend volgens verschillende tarieven, die afhankelijk zijn van de verwantschap met de overledene en de omvang van de erfenis.

De tarieven werden aangepast sinds 1 september 2018. Op de website van de Vlaamse Belastingdienst vindt u meer informatie over de tarieven

• In de rechte lijn en tussen partners worden de tarieven berekend per erfgenaam, afzonderlijk op het roerende gedeelte en op het onroerende gedeelte;
• Tussen broers en zussen worden de tarieven berekend per erfgenaam, op het roerende en onroerende gedeelte samen;
• Voor verdere verwanten of niet-verwanten worden de tarieven berekend op de globale verkrijging van alle erfopvolgers in deze categorie.

Verminderingen van de erfbelasting

In bepaalde gevallen is een vermindering van de erfbelasting mogelijk.

• Belastingkredieten
• Verlaagd tarief voor legaten aan goede doelen, overheden, e.a.
• Verlaagd tarief voor overdrachten van familiale ondernemingen en vennootschappen
• Vermindering voor kinderen van de overledene jonger dan 21 jaar
• Vermindering voor onroerend goed in het buitenland
• Vermindering voor opeenvolgende overdrachten binnen het jaar

Op de website van de Vlaamse belastingdienst vindt u meer informatie over de verminderingen van de erfbelasting.

Vrijstellingen van de erfbelasting

Er bestaan ook een aantal vrijstellingen van de erfbelasting.

• Abattement voor gehandicapte personen
• Vrijstelling voor bossen
• Vrijstelling voor de gezinswoning
• Vrijstelling maatschappelijke rechten in vennootschappen, opgericht voor realisatie en/of financiering van investeringsprogramma's van serviceflats
• Vrijstelling voor vererving familiale bedrijven of vennootschappen
• Vrijstelling voor grond gelegen in het Vlaams Ecologisch Netwerk
• Vrijstelling wettelijke terugkeer

Op de website van de Vlaamse belastingdienst vindt u meer informatie over de vrijstellingen van de erfbelasting.

De wetgeving over de erfbelasting is een bevoegdheid van de gewesten:

• Sinds 1 januari 2002 heeft het Vlaamse Gewest de bevoegdheid om wijzigingen aan te brengen aan de aanslagvoet, de heffingsgrondslag en de vrijstellingen en verminderingen.
• Sinds 1 januari 2015 int Vlaanderen zelf de Vlaamse erfbelastingen.