Schenkbelasting (Registratiebelasting)

Schenkbelastingen (schenkingsrechten) zijn de belastingen die u moet betalen als u:

• een onroerend goed van iemand geschonken krijgt.
• de schenking van een roerend goed laat registreren.

De Vlaamse schenkbelasting is van toepassing als:

• de rijksinwoner/schenker tijdens de vijf jaren die aan de schenking voorafgaan, zijn fiscale woonplaats het langst in het Vlaams Gewest had gevestigd, ongeacht de ligging van het onroerend goed in België
• de niet-rijksinwoner-schenker een onroerend goed schenkt dat in het Vlaamse Gewest ligt
• de niet-rijksinwoner-schenker een roerend goed schenkt:
  • aan een rijksinwoner die, tijdens de vijf jaren die aan de schenking voorafgaan, zijn fiscale woonplaats het langst in het Vlaamse Gewest had gevestigd
  • aan een niet-rijksinwoner, en als het kantoor waar de akte of het geschrift ter registratie wordt aangeboden, in het Vlaamse Gewest ligt.

Ook als u vrijwillig een onderhandse akte aanbiedt ter registratie in het Vlaamse Gewest moet u schenkbelastingen betalen.

Rijksinwoner en fiscale woonplaats

U wordt als rijksinwoner van België beschouwd, als uw werkelijke woonplaats een Belgische gemeente is, ook al hebt u een andere nationaliteit en is uw wettelijke domicilie in een ander land.

De fiscale woonplaats is de gemeente waar u uw belastingen aangeeft.

Schenking van onroerende goederen

Elke schenking van onroerende goederen moet via een notariële akte gebeuren en moet dus ook worden geregistreerd. Bij een schenking van een onroerend goed dat niet in België ligt, is er geen registratiebelasting verschuldigd en ook geen informatieplicht.

Als de schenker van een onroerend goed overlijdt binnen 3 jaar na de schenking dan moet u het geschonken onroerend goed aangeven in de aangifte van nalatenschap.
U betaalt hierop geen erfbelasting meer, maar de waarde wordt wel in aanmerking genomen voor de berekening van de erfbelasting op de overige onroerende goederen.

Schenking van roerende goederen

Bij een schenking van roerende goederen, bv. de overhandiging van een geldsom (handgift), een overschrijving van geld (bankgift) of de schenking van een effectenportefeuille (aandelen, opties, obligaties van een belegger) is de registratie niet verplicht.

Schenking zonder registratie

Als u het bewijs van de schenking niet laat registreren, betaalt u geen schenkbelasting.

Als de schenker echter binnen de drie jaar na de schenking overlijdt, wordt de waarde van deze schenking bij het actief van de nalatenschap geteld en betaalt u hierop wel erfbelasting die hoger ligt dan de schenkbelasting.

Geregistreerde schenking van roerende goederen

De akte van een schenking van roerende goederen hoeft niet door een notaris te worden opgemaakt. De schenker en de begunstigde(n) kunnen een onderhandse akte van schenking opmaken, waaruit duidelijk blijkt dat de schenker een schenking doet en de begiftigde de schenking aanvaardt. In de akte moet ook de waarde van de schenking en de datum van schenking worden vermeld. Zowel de schenker als de begunstigde kunnen de schenking laten registreren op een plaatselijk kantoor Rechtszekerheid van de FOD Financiën. .

Na de registratie van de akte bezorgt de FOD Financiën een afschrift van de akte aan de Vlaamse Belastingdienst die de akte analyseert en de verschuldigde schenkbelasting berekent.De belastingplichtige ontvangt hiervoor een aanslagbiljet.

Als de schenker overlijdt binnen de drie jaar na een geregistreerde schenking, moet er geen erfbelasting worden betaald op de waarde van deze schenking.

Aanslagbiljet

Na de berekening van de schenkbelasting verstuurt de Vlaamse Belastingdienst binnen 3 weken een aanslagbiljet. Bij een notariële schenkingsakte wordt het aanslagbiljet verstuurd naar de notaris. In alle andere gevallen wordt het aanslagbiljet verstuurd naar de begunstigde (diegene die de schenking ontvangt).

De partijen kunnen evenwel overeenkomen dat de schenker de rechten draagt. Die onderlinge overeenkomst heeft echter geen waarde voor de Vlaamse Belastingdienst. De begunstigde blijft de belastingplichtige. Wie uiteindelijk het aanslagbiljet betaalt is niet van belang.

De verschuldigde registratiebelasting moet uiterlijk op de laatste dag van de maand op de rekening van de Vlaamse Belastingdienst staan, anders rekent de Vlaamse Belastingdienst een nalatigheidsinterest aan. Hoe langer u wacht met betalen, hoe hoger de interest oploopt. U kunt geen afbetalingsplan aanvragen voor de verschuldigde registratiebelasting.

Tarief roerende goederen

Voor de schenking van roerende goederen geldt in het Vlaamse Gewest een vlak tarief:

• 3% voor schenkingen:
  • in rechte lijn (kinderen en (achter)kleinkinderen) of gelijkgesteld (stiefkinderen, zorgkinderen)
  • tussen echtgenoten
  • tussen partners
• 7% voor schenkingen aan andere personen (broers, zussen, nichten, neven, niet-familie).

Tarief onroerende goederen

Het tarief van de schenkbelasting voor onroerende goederen wordt bepaald door:

• zowel de band die de schenker heeft met de begiftigde
• als de grootte van de schenking.

Verminderingen van de schenkbelasting

In bepaalde gevallen is een vermindering van de schenkbelasting mogelijk.

• Vermindering wegens kinderlast
• Verlaagd tarief afhankelijk van hoedanigheid van de schenker of begunstigde
• Verlaagd tarief voor de schenking van bouwgronden
• Verlaagd tarief voor schenkingen van gebouwen onderworpen aan een energetische renovatie of van gebouwen met conformiteitsattest die verhuurd worden
• Vermindering voor beschermde monumenten

Op de website van de Vlaamse belastingdienst vindt u meer informatie over de verminderingen van de schenkbelasting.

Vrijstellingen van de schenkbelasting

Er bestaan ook een aantal vrijstellingen van de schenkbelasting.

• Abattement voor gehandicapte personen
• vrijstelling van schenkbelasting bij erfenissprong (doorgeefschenking)
• Vrijstelling voor in het buitenland gelegen onroerende goederen
• Vrijstelling voor overdracht van familiale ondernemingen en vennootschappen

Op de website van de Vlaamse belastingdienst vindt u meer informatie over de vrijstellingen van de schenkbelasting.

Als een schenking binnen 3 jaar gevolgd wordt door een nieuwe schenking tussen dezelfde partijen, dan worden beide schenkingen samengeteld om het (hogere) tarief te bepalen. Uiteraard wordt de eerste schenking niet opnieuw belast.
Deze regel geldt wel niet indien de eerste schenking werd vrijgesteld (familiale onderneming of onroerend in het buitenland) van de schenkbelasting.

Sinds 1 januari 2015 int Vlaanderen ook zelf de Vlaamse schenkingsbelastingen.